Diyarbakır’da çocuklar: Keşke çimlere bastığımda ayakkabım çamur olmasa

Ardıl Batmaz

DİYARBAKIR – Maraş merkezli zelzelelerin yıkıma neden olduğu Diyarbakır’da arama kurtarma çalışmaları sona erdi. 7 binanın yıkıldığı kentte, 409 kişi hayatını kaybetti, 902 kişi ise yaralandı. Diyarbakır Barosu Çocuk Hakları Merkezi ve 13 sivil toplum kuruluşunun yer aldığı Diyarbakır Çocuk Hakları Odaklı Kriz İdare Ağı, Diyarbakır’da oluşturulan süreksiz barınma alanlarındaki çocukların durumuna ait rapor hazırladı.

Geçici barınma alanlarındaki insan sirkülasyonun fazlalığı, alanların çoklu ve tanıdık olmayan şahıslarla ortak kullanılması nedeniyle çocukların güvenlik muhtaçlığının karşılanmadığı belirtildi.

‘KEŞKE FITBOL ALANI OLSAYDI’

Raporda, “Çocuklardan bilhassa 13 tanesi çadırların hem içerden hem dışardan açıldığını, alanda kâfi sayıda kolluk kuvveti olmadığını, hırsızlık hadiseleri duyup huzursuz olduklarını aktararak inançta hissetmediklerini söz etmiştir” denildi. Süreksiz barınma alanlarında görüşme yapılan çocukların kelamlarına de yer verilen raporda, bir çocuğun, “Keşke çimlere bastığımda ayakkabım çamur olmasa, Jiber’in dışında basketbol alanı içerde olsaydı daha uygun olurdu. Keşke futbol alanı olsaydı” sözlerine yer verildi.

‘KORUYUCU SIHHAT HİZMETLERİ İVEDİLİKLE SAĞLANMALIDIR’

Geçici ve kalıcı barınma alanlarının seçiminde sıhhat, güvenlik üzere temel insani şartları sağlayan alanların gözetilmesi gerektiğine dikkat çekilen raporda, alanların içinde, çocukların gereksinimlerine uygun olarak erişebilecekleri oyun materyali ve oyuncakların yer aldığı oyun alanları ile toplumsal ve duygusal gereksinimlerine odaklanacak psikososyal dayanak alanları oluşturulması gerektiği belirtildi. Raporda ayrıyeten, çocukların nizamlı aralıklarla medikal takibinin yapılması, ilaç kullanmak durumunda olan çocuklar için muhtaçlık tespitinin yapılması ve günlük müracaat gerekmeksizin nizamlı ilaç temininin yapılması gerektiği belirtildi: “Çocuklar için hijyen eserlerinin temini, pak su, tuvalet ve duşa nizamlı erişim ile gözetici sıhhat hizmetleri ivedilikle sağlanmalıdır.”

Travma sonrası gerilim bozukluğunun önüne geçebilmek ismine çocukların ruh halindeki değişimin sistemli olarak takip edilmesi gerektiğine de değinilen raporda, “Bu bağlamda bilhassa uzun vadeli psiko-sosyal dayanak programlarının muhtaçlık bazlı olarak bütün çocuklar için planlanması gerekmektedir. Bilhassa her çocuğun oyun, psiko-sosyal ve terapi gruplarına/çalışmalarına iştiraki, büyük yahut küçük kümelerde, muhtaçlığa nazaran ferdî olarak teşvik sağlanmalıdır” denildi.

‘BAŞKALARI DA OLUNCA ARTIKLARI YİYEBİLİYORUM’

Geçici toplanma alanlarındaki çocukların birden fazla temel besin ve pak suya erişim bağlamında sorun yaşamadıklarını belirtirken, çocukların bir kısmı ise temel besin ve pak suyun kâfi olmadığını lisana getirdi: “Kahvaltıya yetişemiyoruz bize kalmıyor. Yetişemiyoruz. Herkeste aç kalma korkusu var, yemek yetmiyor kendi imkanlarımızla doymaya çalışıyoruz.”