Diyanet, ‘evlatlık’ fetvasını savundu: Bağlamından koparıldı

Diyanet’e bağlı Din İşleri Yüksek Konseyi, depremzede çocukların evlat edinilmesiyle ilgili soruyla karşılık sitesinde yayınladığı fetvayla ilgili açıklama yaparak fetvanın bağlamından koparıldığını savundu.

İnternet sitesinde zelzeleyle ilgili özel bir kısım oluşturan Din İşleri Yüksek Konseyi’ne dün “Depremzede çocuklar evlat edinilebilir mi” sorusu yöneltildi. Soruya cevap olarak yayınlanan fetvada evlatlık edinilen çocuğa öz evlat üzere davranılmaması gerektiği anlatılırken “Evlat edinenle evlatlık ortasında evlenme manisi olmadığı” da belirtildi.

Bu tabir nedeniyle toplumsal medyada tenkitler olunca kelam konusu siteden fetva silindi. Din İşleri Yüksek Heyeti, reaksiyon çeken fetvayla ilgili yeni bir açıklama yaptı. Yazılı açıklamada, “Evlat edinenle evlatlık ortasında evlenme pürüzü olmadığı” sözlerinin bağlamından kopartılarak ‘çirkin çağrışımlara kapı aralayacak formda yorumlandığı’ savunuldu.

YENİ AÇIKLAMADA DA ‘MAHREM DEĞİL’ VURGUSU YAPILDI

Yeni yapılan açıklamada da silinen fetvadaki “Evlat edinenle evlatlık ortasında evlenme manisi olmadığı” tabirine “Koruyucu aile olunan bir çocuğun bu aile bireylerine mahrem olmaması da bu kararlardan biridir” tabiriyle göndermede bulunuldu.

Din İşleri Yüksek Şurası’nın bağlamından kopartıldığını sav ettiği birinci fetva şöyleydi:

“Dinimizde kimsesiz çocukların bakım ve gözetilmesi tavsiye edilmiş olmakla birlikte türel birtakım sonuçlar doğuran bir evlatlık müessesi kabul edilmiş değildir. Buna nazaran, evlat edinenle evlatlık ortasındaki bu bağ sebebiyle bir evlenme mahzuru doğmadığı üzere, evlatlığın kendi öz anne babasının yerine, evlat edinenlerin nesebine kaydedilmesi de caiz değildir.

Ayrıca evlatlık olarak büyütülen çocukla, evlat edinenler ortasında birbirlerine mirasçı olma hakkı da kelam konusu değildir. Lakin evlat edinenler hayatta iken diledikleri kadar malı evlatlık olarak büyüttükleri çocuğa hibe edebilecekleri üzere, mallarının üçte birini vasiyet yoluyla da ona bırakabilirler. Bu prestijle, mahremiyet ile ilgili dini kayıt ve kaidelere riayet etmek kaydıyla çocuğu olmayan ailelerin kimsesiz çocukları büyütmek üzere yanlarına almalarında bir sakınca görülmemektedir. Lakin bu davranış, evlat edinme olarak algılanmamalı ve ortalarında mirasçılık cereyan etmemelidir.”

Yeni yapılan açıklamada ise İslam’ın evlat edinme ya da hami aile olma konusundaki yaklaşımını tabir eden Din İşleri Yüksek Konseyi açıklamasının, kimi kişi ve basın organları tarafından çarpıtıldığı ileri sürüldü. “Koruyucu aile olunan bir çocuğun bu aile bireylerine mahrem olmaması” kararının bir defa daha tekrar edildiği açıklamada bilhassa öksüz, yetim ve himayeye muhtaç çocukların korunup gözetilmesiyle ilgili Kuran’da pek çok ayetin olduğu hatırlatıldı.

‘İSLAM ALİMLERİ GÖRÜŞ BİRLİĞİ İÇİNDE’

Açıklama şöyle devam etti:

“Bütün bunlar, Müslümanların bu konuda nasıl bir yaklaşım içerisinde olması gerektiğini açıkça ortaya koymaktadır. Bu bağlamda gözetici aile olmak da elbette son derece kıymetli ve hoş bir davranıştır. Bununla birlikte İslam, her çocuğun mümkün mertebe kendi öz ailesiyle bağlarının korunmasını ve ailesine nispet edilmesini emreder, anne babası dışında bir kimsenin, her açıdan çocuğu olarak görülmesini yanlışsız bulmaz. (Ahzab Mühleti, 33/4)

Nitekim, bir çocuğun gerçek ailesi ile ortasında var olan kan bağıyla ortaya çıkan birçok tüzel sonuç, kollayıcı aile ve evlatlık alakasında oluşmaz. Gözetici aile olunan bir çocuğun bu aile bireylerine mahrem olmaması da bu kararlardan biridir. Bu hususta İslam alimleri görüş birliği içerisindedir. Kaldı ki hiç kimsenin, himayesine aldığı çocuğun kendi soy kütüğü ile bağlantısını kesmeye, ona öz ana babasını unutturmaya hakkı da yoktur.”

Hazreti Muhammed’i örnek alarak depremzede bir çocuğu sahiplenip ona kol kanat germenin engin bir ahlaki meziyet olduğuna işaret edilen açıklamada, “Dinimiz açısından dikkat edilmesi gereken tek konu, hususun hukuksal yerine itina göstermektir. Sıkıntı bu kadar açık iken mevzuyu saygısız bir yaklaşımla bağlamından kopartarak yakışıksız çağrışımlara kapı aralayacak formda yorumlamak, uygun niyetle asla bağdaşmayan bir tavırdır. Büyük bir felaketi yaşadığımız, birlik ve beraberliğe en çok gereksinim duyduğumuz ve daima birlikte yaralarımızı sarmaya yoğunlaştığımız şu günlerde bu çeşit yakıştırma ve yaklaşımların kimsenin güzelliğine hizmet etmediği açıktır.” (HABER MERKEZİ)