Adıyaman’da cemevi depremzedelere sığınak oldu

ADIYAMAN – Adıyaman’da her sokakta enkazlar, her enkazın altında beşerler var. Enkazların etrafında biriken beşerler, yakınlarının meyyit ya da sağ çıkarılmasını bekliyor. Onların ve enkazlarda çalışanların dışında Adıyaman’da neredeyse hiç kimse kalmadı. Diğer kentlere ya da köylerine göç etmiş Adıyamanlılar. Bir daha ne vakit dönecekler kentlerine, bunu onlar da bilemiyor.

Kepçe ve ambulans sesleri, kente hakim olan derin, ürkütücü, uğursuz sessizliği bozuyor. Toplanma alanlarının, yemek dağıtılan noktaların önlerinden kuyruklar göze çarpıyor. Hepsi bu.

Yardımların toplanıp dağıtıldığı yerlerden biri de Alevi Kültür Dernekleri Adıyaman Şubesi Yeni Mahalle Cemevi.
Adıyaman’a geldiğim birinci gün, sokakta karşılaştığım bir adama cemevini sormuştum. Cemevinde sivillerin oluşturduğu bir inisiyatif olduğunu duymuş ve çalışmaları yerinde görmek istemiştim. Adam, “Onlar çoktan sistemlerini kurdular” demişti.

CEMEVİNDE HUMMALI ÇALIŞMA

Yeni Mahalle Cemevi Şube Lideri İstek Tanrıverdi, zelzele felaketinde eşiyle birlikte vefat etti. Birebir felakette Lider Yardımcısı Hasan Çalış da eşini kaybetti.

Buradaki uyumda çalışanlar söyledi, Çalış yakınlarını defnetmiş ve yasını tutamadan cemevinde yürütülen yardım çalışmalarına takviye vermeye başlamış.

Cemevinin avlusunda gençlerden oluşan bir kalabalık var. Bir karışıklık hakim üzere görünüyor. Birkaç noktada yakılmış ateşlerin etrafında kümelenmiş beşerler, muhtemelen soğuktan ötürü dikkat çekiyor. Biraz ısındıktan sonra avluda koşturan beşerler daha bir netleşiyor. HDP’nin kayyım atanamamış seçkin belediyelerinden Çınar Belediyesi mutfak kurmuş avluda. Sabah ve akşam 20 bin kişi için iki öğün sıcak yemek pişiyor burada.

Cemevinin kapısına yanaşan araçlardan alınan kolileri elden ele bodrum kata indiriliyor. Kolileri kucaklamış gençler, muhtaçlık sahiplerine ulaştırmak üzere araçlara hakikat ilerliyorlar. Giysi kolilerinin içindeki giysiler dışarıda tasnif ediliyor.
Gece avluya boşaltılan odunlar, sabah saatlerinde el otomobilleriyle konutlara taşınıyor.

Kriz masasındaki gençler, hangi mahallede, hangi köyde kimin ne muhtaçlığı var, bunun notlarını alıyor, aldığı notları gereksinimleri ulaştıran vazifeli ünitelere iletiyorlar.

İNSANLARIN RUHLARINA DOKUNUYORLAR

Bütün bu çalışmaların içinde Adıyamanlı yok denecek kadar az. Adıyamanlılar, tabir yerindeyse, canının, canlarının kederine düşmüş, enkaz başında, hastane kapısında, mezarlıklardalar.

Hummalı bir çalışma var cemevinde. Biraz dağınık, biraz gürültülü, biraz heyecanlı bir koşturmaca. Yeniden de birinci günlerin şaşkınlığı atlatılmış, Adıyaman’a artık vakıf olmanın rahatlığı gözlemleniyor. Her biri bir yerden, bölgenin değişik vilayetleri ve ilçelerinden koşarak gelmişler depremzedelere dayanak olmak üzere. Yalnızca cemevindeki çalışmalara katılmıyorlar, bilgi ve marifetleri doğrultusunda uyum tarafından görevlendiriliyorlar.

Vardiyalı çalışıyorlar ve büyük çoğunluğu tıpkı depremzedeler üzere çadırlarda barınıyorlar. Tıpkı depremzedeler üzere onlar da hijyen, tuvalet ıstırabı yaşıyorlar. Bilhassa geceleri soğukla çaba ediyorlar. Fakat hiçbirinin yüzünde bir memnuniyetsizlik, bir yılgınlık, bir bıkkınlık görmek mümkün değil. Birçoğu memleketine dönecek elbette lakin hepsi akıllarının burada kalacağını ve muhtaçlık duyulursa tekrar geleceklerini söylüyorlar. İnsan hayatı kurtarıyor, insanın ruhuna dokunuyorlar. Bu, unutulur şey değil.

‘BİZ BİZE YETERİZ’ DUYGUSU

Sabah, ateşin başında Adıyamanlı bir bayanla konuşuyoruz. “Bu gençler olmasa bir damla su bulamayacaktık” diyor bayan.
Depremin birinci günü devleti görmemişler yanlarında. Sonraki günler de. Bayan, “Ama çok şükür, artık onlara gereksinimimiz kalmadı. Devlet bu saatten sonra hiç gelmesin” diyor.

Cemevindeki uyumda yer alan sivil toplum örgütleri, travmanın mümkün olan en az hasarla anlatılması için efor sarf ediyor. Besin, giysi, ısınma, hijyen üzere gereksinimlerin karşılanması için gerekli tertibi sağlamaya çalışıyorlar.
Köylere gidiliyor, buradaki hasar ve muhtaçlıklar tespit ediliyor ve mümkün olan en kısa vakitte gereksinimlerin karşılanması için uğraş ediliyor.

Devletin gücü ve imkanları yok bu uyumda. Ancak bütün vilayetlerden o denli bir dayanışma sergilendi ki cemevinde, “Biz bize yeteriz” duygusu hakim kılındı.

‘CEMEVİ BİZE SIĞINAK OLDU’

Garip Dede de zelzelede 21 yakınını kaybetmiş. Cemevi onun ve Alevilerin ibadet konutu lakin artık değişik mezheplere mesken sahipliği yapıyor. Bundan zerre-i miskal şikayetçi değil Dede, “Hepsi bizim insanımız” diyor. Yardım gönderenlere, gelen yardımları tasnif edip dağıtanlara teşekkür ediyor.

Dede, “Barınma, giysi, besin gereksinimlerini karşıladık, karşılamaya devam ediyoruz. Şimdiye kadar 60 çadır kurduk, kurmaya devam edeceğiz” diyor.

Garip Dede

Garip Dede, istekli hekimlerin cemevinde sıhhat hizmeti verdiğini de ekliyor kelamlarına. Adıyamanlı bir adam, “Cemevi bize sığınak oldu” diyor. Bu cümlede Aleviliğe bir sataşma yok, Alevilikle savaşanlara bir sitem var.

CEMEVİ UNUTULMASIN

Çay eksikti cemevinde. Sarsıntının 8’inci günü biterken avluda bir semaver kuruldu. Semaverden sorumlu genç, kaygımı anlamıştı, “Yarın sabah çay içebileceksin” dedi. Zelzelenin 9’uncu gününde sabah çayı demlenmişti gerçekten de.

Şehri dolaşırken Türkiye’nin her tarafından Adıyaman’a yardım taşıyan araçlara rastlamak mümkün. Yardımlar her kuruma gitsin lakin Alevi Kültür Dernekleri Adıyaman Şubesi Yeni Mahalle Cemevi de unutulmasın. Dayanışmanın hakkını veren uyum, yalnız bırakılmayı hak etmeyecek kadar hoş bir emek harcıyor zira.

Peki neye mi gereksinim var? Battaniye, ısıtıcı, hijyen gereçleri, bayan pedi, tuvaletler vd. Vakit zaman “Adıyaman’da yemekler pişiyor” üzere haberlere rastlıyorum. Lakin şundan hiç kelam edilmiyor: Evet, yemekler pişiyor. Evet, beşerler aç kalmıyor. Lakin konutlarının önünde ya da boş bulduğu bir alanda kurdukları çadırlarda yaşayan beşerler daha uzun bir mühlet dışarıdan gelecek besine muhtaçlık duyacak. Zira Adıyaman’da gereksinimlerin karşılanacağı bir tek dükkan bile açık değil ve Adıyaman’da daha uzun müddet para geçersiz olacak.