Adıyaman göçüyor: Nakliyeciler fahiş fiyatlar istiyor

Serkan Alan – Ceren Bayar

ADIYAMAN – Zelzelenin 12. gününde, büyük yıkım yaşanan Adıyaman’da enkaz kaldırma çalışmaları sürüyor. Çok sayıda insanın hayatını kaybettiği kentten, köylere ve diğer vilayetlere göç edenler de giderek artıyor.

ADIYAMAN’DAN GÖÇ SÜRÜYOR: DEPREMZEDELER NAKLİYE FİYATLARINI KARŞILAYAMIYOR

Kentte çabucak hemen her orta sokakta ağır hasarlı binalardan eşyalarını çıkarmaya çalışanlar olduğu gözlenirken depremzedeler fahiş nakliye fiyatlarını karşılayamadıklarını anlatıyor. Ağır hasarlı olan binalarında kalan sağlam eşyalarını alarak kenti terk etmek isteyen Adıyamanlılar, eşyalarını taşıyabilmek için asansörlü nakliye araçlarının kullanılması gerektiğini ve bir asansörlü nakliye aracının yalnızca binalarının önüne gelmesi için kendilerinden 10 bin lira istendiğini tabir ediyor. Günlük personel yevmiyesi olarak da 1000 lira ve ayrıyeten nakliye fiyatının de 10 bin liraya eklendiğini tabir eden depremzedeler, bir ailenin sağlam kalan az sayıdaki eşyasını öbür bir yere taşımasının maliyetinin 20 – 30 bin lirayı bulduğunu tabir ediyor.

ENKAZ ALTINDA KİMSE YOK NOTU: ‘İKİNCİ KERE DENETİM EDİLDİ’

Kentte enkaz kaldırma çalışmaları devam ederken bu çalışmalarda farklı takımlar misyon alıyor. Enkaz halinde ya da ağır hasarlı binaları birinci olarak AKUT grupları inceliyor ve binada hayatını kaybeden insan olup olmadığını tespit ediyor. Enkaz altında hayatını kaybeden şahıslar olduğu tespit edilirse devreye savcılık giriyor, numuneler alınıyor, cenazeler çıkarılıyor. AKUT takımlarının ikinci inceleme yapmasının akabinde da, enkazda sağlam kalan duvarlara ya da beton modüllerine sprey boya ile “İkinci sefer denetim edilmiştir” yazılıyor. Bu notun yazıldığı binaların enkazları Etraf ve Şehircilik Bakanlığı takımlarınca kaldırılıyor.

ADIYAMANLILAR HASAR TESPİT GRUPLARINI BEKLİYOR

Öte yandan Adıyaman’da az ya da orta hasarlı binalarına giremeyen pek çok depremzede hasar tespit takımlarının gelerek binalarında inceleme yapmalarını istiyor. Bu durumdaki binalarda tespit çalışmalarının büyük oranda yapılmadığı kentte depremzedelerin bekleyişi sürüyor. Konutlarının başında bekleyemeyen kimi depremzedeler ise grupların kendilerine ulaşabilmeleri için telefon numaralarını yazdıkları kağıtları hasarlı binaların kapılarına asıyor.

Kent merkezinin çeperlerindeki kimi sokaklarda çadır başvurusu yapmış olmalarına karşın hâlâ bir çadıra ulaşamayan depremzedeler olduğu görülüyor.

‘ELLİ SENEDE BİR MESKEN YAPTIK O DA GİTTİ’

Deprem nedeniyle yıkımın kent genelinde gözlendiği Adıyaman’da kalan eşyalarını almak isteyenlerin ortak cümlesi, “Nereye gideceğimizi bilmiyoruz” oluyor. Çadır sorunu yaşadıklarını, isimlerini listelere yazdırmalarına karşın konteynırlara ulaşamadıklarını belirtenler etraf vilayet ve ilçelerdeki kira artışları nedeniyle de yansılı.

Ağır hasarlı binadan eşyalarını almaya çalışan bir depremzede bayan, nakliyecilerin yalnızca asansör kurmak için 10 bin lira istediğini belirterek, “Bize diyorlar ki ‘10 bin lira verin eşyanızı çıkarın.’ Kendileri de içine girmiyor. Bizim ne yapmamız lazım? Devlet bize bir yardım etse, el uzatsa ne olur? Bu yaşa geldik, elli senede bir konut yaptık o da gitti. Çocuklarım ortalıkta kaldı, ne yapacağız bilmiyorum” dedi. Kontrol gruplarının denetimlerini yapmadığını, e-devlet üzerinden meskenlerinin durumuna dair bilgi alamadıklarını belirten depremzede, binanın kolonlarını göstererek, “Kum üzere görüyorsunuz. Burada oturulur mu” diye konuştu.

‘BU KADAR FIRSATÇILIK OLMAZ’

Binasının akıbetine dair e-devlet üzerinden bilgi alamadığını, kendi imkanlarıyla taşınmaya çalıştıklarını ve riskli binalara girmeye mecbur kaldıklarını belirten bir öteki depremzede ise, “Bir asansörcü çağırdık. Birinci kattan aşağıya indirecek, 9 bin lira para istedi. Vallahi billahi 9 bin lira. Biz çocuklarla kendi imkanlarımızla indiriyoruz. Bu kadar fırsatçılık olmaz. Ne kiralık bir konutumuz var ne bir şeyimiz var, darmadağın olduk. Ne yapacağımızı bilmiyoruz” dedi.

‘DEVLETİN VERECEĞİ 10 BİN LİRA NAKLİYECİLERİN AŞAĞIYA İNDİRME ÜCRETİ’

Kesin yıkım kararı verilen bir öbür depremzede ise konutundaki eşyaları çıkarmak istediğini tabir ederek, “Asansör lazım, nakliye lazım fakat fahiş fiyatlar istiyorlar. Fırsatçılık yapılıyor, devletin takviye olması lazım. Devletin vereceği 10 bin lira yalnızca nakliyecilerin binadan aşağıya indirme fiyatı. Can kaybımız oldu mal kaygısına düşmemişiz lakin sonuçta hayat devam ediyor” tabirlerini kullandı.

‘NAKLİYECİLER YALNIZCA VİNCİ GETİRMEK İÇİN 15 BİN LİRA İSTİYOR’

Üç katlı binası ağır hasar gören, içerisinde eşyalarının olduğunu belirten bir öbür depremzede ise, “Ne vinç var ne de eşyaları tahliye edecek araç gereç var. Hiç bir yetkili ilgi alaka göstermiyor” dedi. Adıyaman’ın “hayalet şehir” olduğunu, geceleri hırsızlığa karşı nöbet tuttuklarını belirten depremzede kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Oğlanı yeni evlendirmişiz. Borçlarını ödemeden yıkılmış. Eşya içeride, biz bu eşyayı dışarıya çıkaramıyoruz. Çadır için adımı AFAD’a, valiliğe, öbür yerlere yazdırmışım. Gidiyorum, ‘form doldur’ diyorlar. ‘Biz sizi arayacağız’ diyorlar kimse beni aramıyor. Ben devlet memuruyum, gidemiyorum buradan. Çoluk çocuğum daima dışarıda, sokakta. En azından bir konteynır olsa çocuklarımı koysam. Nakliye aracı olsa eşyalarımı çıkarsam en azından sokağa koyarım. Üzerimde on bir gündür bu elbiseyleyim. Bütün eşyalarım içeride. Nakliyatçıları arıyoruz yalnızca vinci getirmek için 15 bin lira istiyor. Konutu tahliye etmek için devletin yardımcı olması lazım. ‘Ücretim 15 bin lira, emekçilerin yevmiyesi bin lira, götüreceğin yere de farklı alacağım’ diyor. Götürecek yer de yok, nereye götüreyim? Bütün civar ilçeleri araştırdık, eşyalarımızı koymaya bir oda bile bulamadık.”

‘BİNAMIZ SİSTEMDE ‘HASARSIZ’ DİYE KAYITLI FAKAT BİNANIN KOLONLARI YOK’

E-devletteki kayıtta yaşadığı binanın hasarsız olduğu görülen bir depremzede ise binasının kolonlarının sağlam olmadığını söyleyerek şunları tabir ediyor: “Dışarıdan gelip fotoğraf çekmişler. Mesken sistemde hasarsız görünüyor fakat konutun kolonları yok, balkonu yıkıldı. Binanın dışında yalıtım olduğu için içerideki hasar görünmüyor. Sağlam denetim etmeleri lazım. Bekledik bekledik kimse gelmiyor. Sistemde hasarsız fakat biz meskene giremiyoruz. Yetkililerin tekrar denetim etmesi lazım.”